Sửa nhà sai hiện trạng là một trong những trường hợp vi phạm pháp luật về xây dựng và sử dụng nhà ở. Theo quy định của pháp luật, những trường hợp sửa nhà sai hiện trạng sẽ bị xử phạt hành chính hoặc buộc phải tháo dỡ phần vi phạm.
Những trường hợp sửa nhà sai hiện trạng
Căn cứ theo quy định tại Điều 11 Nghị định 139/2017/NĐ-CP của Chính phủ, sửa nhà sai hiện trạng là hành vi xây dựng nhà ở không đúng với giấy phép xây dựng hoặc không có giấy phép xây dựng đối với trường hợp phải có giấy phép xây dựng.
Sửa nhà mà không có giấy phép xây dựng theo quy định
Theo quy định tại Điều 103 Luật Nhà ở năm 2014, khi sửa nhà ở có diện tích từ 0,05 héc ta trở lên hoặc có chiều cao từ 12 mét trở lên thì phải có giấy phép xây dựng.
Ví dụ: Một ngôi nhà có diện tích 100 m2 và chiều cao 5 tầng. Nếu chủ nhà muốn sửa nhà thêm một tầng nữa thì phải xin giấy phép xây dựng.
Sửa nhà mà không đúng với giấy phép xây dựng đã được cấp
Theo quy định tại Điều 104 Luật Nhà ở năm 2014, nếu sửa nhà ở không đúng với giấy phép xây dựng đã được cấp thì phải được cơ quan có thẩm quyền cho phép mới được tiếp tục thi công.
Ví dụ: Một ngôi nhà được cấp giấy phép xây dựng để sửa chữa, cải tạo phần mái. Tuy nhiên, trong quá trình sửa chữa, chủ nhà đã thay đổi thiết kế, xây dựng thêm một tầng nữa. Trong trường hợp này, chủ nhà phải được cơ quan có thẩm quyền cho phép mới được tiếp tục thi công.
Sửa nhà mà làm thay đổi diện tích, kích thước, ranh giới, chiều cao, cốt nền,… của nhà ở
Theo quy định tại Điều 11 Nghị định 139/2017/NĐ-CP, sửa nhà ở mà làm thay đổi diện tích, kích thước, ranh giới, chiều cao, cốt nền,… của nhà ở là hành vi vi phạm pháp luật về xây dựng.
Ví dụ: Một ngôi nhà có diện tích 100 m2. Nếu chủ nhà muốn sửa nhà thêm 20 m2 thì phải xin giấy phép xây dựng.
Những rủi ro khi sửa nhà sai hiện trạng
- Bị xử phạt hành chính: Mức phạt đối với hành vi sửa nhà sai hiện trạng được quy định tại Nghị định 139/2017/NĐ-CP của Chính phủ. Mức phạt tối thiểu là 10 triệu đồng và tối đa là 100 triệu đồng.
- Buộc phải tháo dỡ phần vi phạm: Nếu hành vi sửa nhà sai hiện trạng gây ảnh hưởng đến an toàn công trình, an toàn cho người và tài sản thì chủ nhà sẽ bị buộc phải tháo dỡ phần vi phạm.
- Khó khăn trong việc sang tên, mua bán nhà: Nếu nhà ở có hiện trạng sai so với giấy tờ pháp lý thì sẽ khó khăn trong việc sang tên, mua bán.
Những điều cần lưu ý khi sửa nhà sai hiện trạng
- Chủ nhà cần làm thủ tục xin giấy phép xây dựng nếu sửa nhà ở có diện tích từ 0,05 héc ta trở lên hoặc có chiều cao từ 12 mét trở lên.
- Nếu sửa nhà ở có diện tích nhỏ hơn 0,05 héc ta hoặc có chiều cao dưới 12 mét thì chủ nhà có thể tự ý sửa chữa mà không cần xin giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, cần lưu ý sửa nhà đúng với thiết kế ban đầu và không làm thay đổi diện tích, kích thước, ranh giới, chiều cao, cốt nền,… của nhà ở.
- Nếu sửa nhà mà làm thay đổi diện tích, kích thước, ranh giới, chiều cao, cốt nền,… của nhà ở thì cần xin giấy phép xây dựng.
Thủ tục sửa nhà sai hiện trạng
Chủ nhà cần chuẩn bị hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng. Hồ sơ bao gồm:
- Đơn đề nghị cấp giấy phép xây dựng (theo mẫu).
- Bản sao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất.
- Bản sao thiết kế xây dựng (kể cả phần sửa chữa, cải tạo).
- Bản sao biên bản nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng (đối với trường hợp sửa chữa, cải tạo nhà ở đã được cấp giấy phép xây dựng).
Chủ nhà nộp hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng tại cơ quan cấp giấy phép xây dựng.
Cơ quan cấp giấy phép xây dựng sẽ xem xét hồ sơ và cấp giấy phép xây dựng nếu hồ sơ hợp lệ.
Sửa nhà sai hiện trạng là một trong những hành vi vi phạm pháp luật. Chủ nhà cần lưu ý những quy định của pháp luật về xây dựng và sử dụng nhà ở để tránh những rủi ro không đáng có.